Met behulp van de TAM’s kunnen overheden de belangrijkste uitvoeringsprocessen blijven uitvoeren totdat op basis van de standaarden voor de Omgevingswet wel de landelijke voorziening van het DSO kunnen gebruiken zoals bedoeld. Voor meer informatie over alle Tijdelijke Alternatieve Maatregelen zie de website van het Informatiepunt Leefomgeving.
TAM-IMRO
Geonovum beheert een aantal van de Tijdelijke Alternatieve Maatregelen met betrekking tot het publiceren van omgevingsdocumenten. Deze TAM's bieden overheden die dit nog niet kunnen doen met behulp van de STOP/ TPOD-standaard de mogelijkheid om omgevingsdocumenten alsnog te kunnen ontsluiten in het DSO. Deze TAM’s werken voor het opstellen van omgevingsdocumenten op basis van de RO Standaarden 2012 (waar IMRO onder valt). In onderstaande figuur staat een overzicht voor welke omgevingsdocumenten er een TAM-IMRO beschikbaar is en voor welke overheidslaag deze te gebruiken is.
In onderstaande tabel staat een overzicht voor welke omgevingsdocumenten is er een TAM-IMRO beschikbaar is en voor welke overheidslaag deze beschikbaar is.
Deze omgevingsdocumenten worden beschikbaar gesteld via de landelijke voorziening Ruimtelijkeplannen.nl en vervolgens automatisch ontsloten in het Omgevingsloket, viewer Regels op de Kaart. Het omgevingsdocument moet juridisch voldoen aan de Omgevingswet.
Voor deze zes omgevingsdocumenten zijn werkafspraken: hoe maak ik een omgevingsdocument conform TAM? De omgevingsdocumenten op basis van TAM worden gemaakt en gepubliceerd op Ruimtelijkeplannen.nl met behulp van de Wro-plansoftware. Een van de vereisten is dat in de naam van het omgevingsdocument TAM is opgenomen. De schrijfwijze is strikt voorgeschreven, zie het voorbeeld in onderstaande figuur, anders wordt het omgevingsdocument niet ontsloten in het Omgevingsloket, viewer Regels op de Kaart. De TAM werkafspraken zijn samen met de technische handreikingen raadpleegbaar via de TAM pagina van de Geonovum website. De VNG heeft voor het omgevingsplan en het voorbereidingsbesluit juridische en inhoudelijke toelichting voor deze tijdelijke alternatieve maatregelen gemaakt in de vorm van bijsluiters. Ook zijn er bij de VNG voorbeelden te vinden van omgevingsplannen conform TAM en een VNG stappenplan om een TAM-IMRO omgevingsplan op te stellen.
In de onderstaande afbeelding is het proces van de tijdelijke alternatieve maatregel voor het omgevingsplan weergegeven.
Tijdelijke alternatieve maatregelen stoppen definitief per 1 januari 2026
De tijdelijke alternatieve maatregelen (TAM) zijn bedoeld voor organisaties die het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) en de nieuwe publicatiestandaard nog niet volledig konden gebruiken. Met de TAM beschikten deze bevoegd gezagen over een terugvaloptie, om op die manier de (eigen) dienstverlening te continueren. Bij het bedenken, opstellen en ontwikkelen van de TAM is altijd uitgegaan van een tijdelijke inzet. Op woensdag 16 april 2025 is bekendgemaakt is dat de tijdelijke alternatieve maatregelen (TAM) definitief per 1 januari 2026 stoppen, zie het volgende artikel op Aan de Slag met de Omgevingswet voor meer informatie en toelichting op het besluit.
Wat dit concreet betekent is:
- Vanaf 1 januari 2026 is het niet meer mogelijk een omgevingsdocument met TAM-IMRO te publiceren. Daarbij geldt dat procedures waarvan het ontwerp – met toepassing van de TAM – voor 1 januari 2026 ter inzage zijn gelegd, ook met toepassing van de TAM na 2026 afgerond kunnen worden.
- Vanaf 1 januari 2026 alle omgevingsdocumenten opgesteld moeten worden volgens de TPOD-standaard aan aangeleverd moeten worden aan de LVBB (met uitzondering van de hierboven genoemde gevallen als de procedure al is begonnen).
Naast het uitfaseren van de TAM, moet een aantal TAM-IMRO planvormen uiterlijk vóór 2032 worden omgezet naar STOP/TPOD. Dit vloeit voort uit de wetgeving ten aanzien van de overgangstermijnen. Het uiteindelijk omzetten is noodzakelijk om tot één digitale geconsolideerde regeling te komen. Het omzetten is alleen relevant voor de TAM Omgevingsplan en TAM Omgevingsverordening. Voor meer informatie zie de website van het Informatiepunt Leefomgeving.