Een waardelijst is een collectie van waarden die gebruikt kan worden bij het annoteren: het is een lijst met opties waar je uit kan kiezen. Bij diverse kenmerken van annotaties hoort een waardelijst waar je een waarde uit moet kiezen. De waardelijsten bevorderen de harmonisatie tussen bevoegde gezagen en tussen omgevingsdocumenten.
Limitatieve waardelijst
De waardelijsten zijn limitatief en dit betekent dat, als je een annotatie gebruikt waarvoor een waardelijst beschikbaar is, je uit een van de waarden uit de betreffende waardelijst moet kiezen. In hoofdstuk 7 van de betreffende toepassingsprofielen is per annotatie aangegeven voor welke kenmerken een waardelijst geldt. Leveranciers van plansoftware hebben de waarden uit de waardelijsten geïmplementeerd in hun software. Als gebruiker van de plansoftware kan je bij het annoteren van je omgevingsdocument dan ook alleen uit de waarden van de waardelijst kiezen.
Veel van de gegevens waarvoor je een waarde uit een waardelijst moet kiezen, hebben betrekking op de weergave van de annotatie op de kaart. Voorbeelden daarvan zijn de waardelijsten Activiteitengroep, Functiegroep en Omgevingsnormgroep. Deze waardes zijn gekoppeld aan een symboolcode. De gekoppelde symboolcode vormt de standaardweergave van de betreffende waarde. Voor meer informatie over de symbolisatie van de standaardweergave, zie: Hoe werkt de symbolisatie van annotaties en hoe kies ik de juiste waarde? | Wegwijzer TPOD.
Beheer waardelijsten
De waardelijsten zijn vastgelegd in de Stelselcatalogus van het DSO: stelselcatalogus Omgevingswet. Hierin zijn de namen van de waardelijsten uit het IMOW overgenomen met een toelichting en versie.
Wanneer een gewenste waarde niet op één van de waardelijsten voorkomt, kan ieder bevoegd gezag een verzoek tot wijziging van de waardelijst indienen bij Geonovum. Een verzoek tot wijziging of aanvulling van de waardelijst kan worden aangevraagd door het invullen van dit aanvraagformulier. Meer informatie over dit proces is te vinden via deze link: Wat kan ik doen als ik een waarde wil gebruiken die niet in de waardelijst staat? | Wegwijzer TPOD
Vervallen van waarden
Er zijn waarden die op termijn gaan vervallen. Deze waarden zitten al wel in omgevingsdocumenten die al gepubliceerd zijn. Ze zitten ook in omgevingsdocumenten en wijzigingen daarvan die in voorbereiding zijn. Om dat proces niet te verstoren vervallen ze niet direct, maar geldt er een overgangsfase van een jaar. In de Stelcatalogus zijn de waarden die gaan vervallen nog wel zichtbaar, met de aantekening dat ze gaan vervallen:

In de toelichting/omschrijving van de waarde staat de datum waarop de waarde vervalt. Op die datum publiceren we een nieuwe versie van de waardelijsten waarin de waarden niet meer voorkomen; ze zijn dan echt vervallen en je kunt ze niet meer gebruiken. Bij de validatie van besluiten die je aan de landelijke voorzieningen aanlevert, merk je dit.
Lever je in de periode tussen de implementatie van de nieuwe waardelijsten en de datum dat een waarde als vervallen is aangemerkt (3de kolom in de vervalkalender hieronder), een (wijziging van een) omgevingsdocument aan met een waarde die gaat vervallen, dan krijg je bij de validatie de waarschuwing dat de waarde gaat vervallen. Je kunt dan:
- de publicatie doorzetten en de waarde bij een volgende wijziging aanpassen, of
- de publicatie afbreken en de waarde vervangen door een waarde die wel blijft bestaan.
Lever je na de vervaldatum (4de kolom in de vervalkalender hieronder) een (wijziging van een) omgevingsdocument aan met een waarde die dan is vervallen, dan krijg je bij de validatie een foutmelding. Je zult dan een andere waarde moeten kiezen.
Er wordt niet gevalideerd op waarden die al in een gepubliceerd omgevingsdocument voorkomen.
In de vervalkalender hieronder is aangegeven welke waarden gaan vervallen. Zowel de datum dat ze zijn aangemerkt als vervallen, als de daadwerkelijke vervaldatum, is opgenomen:
Vervalkalender:
Waarde | Waardelijst | Aangemerkt als vervallen op | Vervalt op |
Boringsvije zone | Water en Watersysteemgroep | 10-12-2024 | 15-12-2025 |
Bodemfunctieklasse industrie | Bodemgroep | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Bodemfunctieklasse landbouw/natuur | Bodemgroep | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Bodemfunctieklasse wonen | Bodemgroep | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Bouwwerken | Thema | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Cultureel erfgoed | Thema | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Energie en natuurlijke hulpbronnen | Thema | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Externe veiligheid | Thema | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Landgebruik | Thema | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Milieu algemeen | Thema | 10-10-2025 | 15-10-2026 |
Water en watersystemen | Thema | 10-10-2025 | 15-10-2026 |