Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) ondersteunt overheden bij het werken volgens de Omgevingswet. Er zijn tijdelijke alternatieve maatregelen voor organisaties die nog geen gebruik kunnen maken van (delen van) het DSO. Deze maatregelen zijn in het leven geroepen als een noodmaatregel voor een beperkte periode na inwerkingtreden van de Omgevingswet. Met behulp van de TAM’s kunnen overheden de belangrijkste uitvoeringsprocessen blijven uitvoeren totdat op basis van de STOP/TPOD standaarden wel de landelijke voorziening van het DSO kunnen gebruiken zoals bedoeld. Voor meer informatie over alle Tijdelijke Alternatieve Maatregelen zie de website Aan de slag met de Omgevingswet.
TAM-IMRO
Geonovum beheert zes van de Tijdelijke Alternatieve Maatregelen met betrekking tot het publiceren van omgevingsdocumenten. Deze TAM's bieden overheden die dit nog niet kunnen doen met behulp van de STOP/ TPOD-standaard de mogelijkheid om omgevingsdocumenten alsnog te kunnen ontsluiten in het DSO. Deze TAM’s werken voor het opstellen van omgevingsdocumenten op basis van de RO Standaarden 2012 (waar IMRO onder valt). In onderstaande figuur staat een overzicht voor welke omgevingsdocumenten er een TAM-IMRO beschikbaar is en voor welke overheidslaag deze te gebruiken is.
In onderstaande figuur is aangegeven voor welke omgevingsdocumenten is er een TAM-IMRO beschikbaar is en voor welk bevoegd gezag deze te gebruiken is.
Deze omgevingsdocumenten worden technisch beschikbaar gesteld met behulp van de Wro plansoftware via de landelijke voorziening Ruimtelijkeplannen.nl en vervolgens automatisch ontsloten in het Omgevingsloket, viewer Regels op de Kaart. Het omgevingsdocument moet juridisch voldoen aan de Omgevingswet.
Voor deze zes omgevingsdocumenten zijn werkafspraken gemaakt over hoe je een omgevingsdocument conform TAM maakt. Een van de technische vereisten is dat in de naam van het omgevingsdocument TAM is opgenomen. De schrijfwijze is strikt voorgeschreven. Alleen als je deze schrijfwijze volgt, wordt het omgevingsdocument ook ontsloten in het Omgevingsloket en de viewer Regels op de Kaart.
De TAM werkafspraken zijn samen met de technische handreikingen raadpleegbaar via de TAM pagina van de Geonovum website. De VNG heeft voor het omgevingsplan en het voorbereidingsbesluit juridische en inhoudelijke toelichting voor deze tijdelijke alternatieve maatregelen gemaakt in de vorm van bijsluiters. Ook zijn er bij de VNG voorbeelden te vinden van omgevingsplannen conform TAM en een VNG stappenplan om een TAM-IMRO omgevingsplan op te stellen.
Proces TAM-IMRO omgevingsplan
In de onderstaande afbeelding is het proces van de tijdelijke alternatieve maatregel voor het omgevingsplan weergegeven.
Tijdelijke alternatieve maatregelen zijn tijdelijk
Sinds april 2021 zijn tijdelijke alternatieve maatregelen (TAM) beschikbaar. De TAM zijn bedoeld voor bevoegd gezagen die vanaf de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 nog niet over alle onderdelen van het Digitaal Stelsel Omgevingswet beschikken. Met de TAM beschikken deze bevoegd gezagen over een terugvaloptie, om op die manier de (eigen) dienstverlening te continueren. Bij het bedenken, opstellen en ontwikkelen van de TAM is altijd uitgegaan van een tijdelijke inzet.
Deze zes TAM zijn tot maximaal 2 jaar na inwerkingtreding van de Omgevingswet – dus maximaal tot en met 31 december 2025 –onder voorwaarden in te zetten. De TAM Voorbereidingsbesluit kan vanaf 1 januari 2025 enkel nog worden toegepast door gemeenten. De TAM Projectbesluit en TAM Instructie kunnen vanaf 1 januari 2025 enkel nog worden toegepast door provincies. Voor de andere bestuurslagen geldt dat zij bij het opstellen van deze instrumenten vanaf 1 januari 2025 gebruik moeten maken van het hoofdspoor STOP/TPOD. Door de verlenging van de inzet geldt dat de procedure van het omgevingsplan, omgevingsverordening en het projectbesluit, waarvan het ontwerp uiterlijk 31 december 2025 ter inzage is gelegd, na 1 januari 2026 afgemaakt kan worden met de betreffende TAM. Voor projectbesluit is dat zowel voor de IMRO- als DROP-variant.
Naast het uitfaseren van deze zes TAM, moet een aantal TAM-IMRO planvormen uiterlijk 31 december 2031 zijn omgezet naar STOP/TPOD. Dit vloeit voort uit de wetgeving ten aanzien van de overgangstermijnen. Het uiteindelijk omzetten is noodzakelijk om tot één digitale geconsolideerde regeling te komen. Dit omzetten is enkel relevant voor de TAM Omgevingsplan en TAM Omgevingsverordening.
Voor meer informatie zie website Aan de slag met de Omgevingswet.