Annoteren is het toevoegen van gegevens aan (onderdelen van) besluiten en regelingen waardoor die gegevens machine leesbaar worden. Hierdoor kan een gebruiker deze regels op hun eigenschappen bevragen via zoektermen in Regels op de Kaart. Ze helpen ook om regels op hun eigenschappen te kunnen presenteren op een kaart. Annoteren helpt verder bij het verbinden van toepasbare regels - oftewel vragenbomen - aan regels met werkingsgebieden. Op vrijwel alle objecten of tekstelementen zijn annotaties mogelijk.
In het IMOW zijn vanuit een informatiekundige blik alle objecten beschreven die van belang zijn voor het annoteren en het opstellen van omgevingsdocumenten en voor de informatieverschaffing in DSO-LV. In het kort kun je met deze OW-objecten annoteren:
- Regeltekst
- Juridische regel
- Divisie
- Divisietekst
- Tekstdeel
- Hoofdlijn
- Locatie
- Geometrie
- Activiteit
- Omgevingswaarde
- Omgevingsnorm
- Gebiedsaanwijzing
- Kaart
- Kaartlaag
- Regelingsgebied
- SymbolisatieItem
- Pons
Het hangt van het type omgevingsdocument (artikelstructuur of vrijetekststructuur) af welke annotaties beschikbaar zijn, zie hiervoor de tabel met de annotatiemogelijkheden per omgevingsdocument onderaan deze pagina.
Verschil in annoteren tussen omgevingsdocumenten met artikel- en vrijetekststructuur
In de TPOD-standaard wordt onderscheid gemaakt tussen het annoteren van regels, zoals in het omgevingsplan (opgesteld volgens een artikelstructuur), en het annoteren van vrije teksten, zoals in de omgevingsvisie (opgesteld volgens een vrijetekststructuur). Een regel bestaat uit een regeltekst met een of meerdere juridische regels. Een vrije tekstdeel (vaak een beleidstekst) bestaat uit een divisie en of divisietekst met een of meerdere tekstdelen. Aan de juridische regel of het tekstdeel worden de annotaties gekoppeld.
Annoteren van een juridisch regel
Een juridische regel kun je annoteren met één of meerdere inhoudelijke annotaties. De regeltekst bevat de juridische regel(s), dit is er minimaal één, maar kunnen ook meerdere juridische regels zijn. In technische zin zal een annotatie gekoppeld worden op het niveau van de regeltekst. In onderstaand schema is weergegeven hoe je één of meerdere juridische regels annoteert in een regeltekst.
In het DSO-LV zal bij een bevraging het gehele artikel met leden getoond worden, zodat de gebruiker de juridische regels in de juiste en volledige context kan interpreteren. Als een juridische regel niet wordt geannoteerd, dan is deze ook moeilijk vindbaar in het DSO-LV. Sommige annotaties zijn verplicht, zo moet elke juridische regel een locatie hebben. Dit is verwerkt in de plansoftware.
Annoteren van een tekstdeel
In een aantal omgevingsdocumenten, zoals de omgevingsvisie en het programma, kun je tekstdelen annoteren. De tekstdelen zijn onderdeel van een divisie of divisietekst, elke divisie en divisietekst bevat ten minste één tekstdeel. Het is mogelijk om de divisies en divisieteksten in meerdere tekstdelen op te delen zodat elk deel met elk eigen locaties en annotatie geannoteerd kan worden. In technische zin zal een annotatie echter gekoppeld worden op het niveau van de divisie en of divisietekst.
Schematische weergave annoteren tekstdeel
In het DSO-LV zal bij bevraging altijd de volledige divisie of divisietekst als resultaat worden weergegeven en niet de individuele formele inhoud. Op deze manier wordt de volledige context getoond inclusief alle koppen. In tegenstelling tot de juridische regel is het niet verplicht een locatie aan een tekstdeel te koppelen. Let op dat het niet annoteren van Locatie bij een Tekstdeel tot gevolg heeft dat het niet mogelijk is om in een viewer met een klik op de kaart de daar relevante onderdelen van de tekst te vinden.
Lees verder over de specifieke annotaties voor artikelstructuur en vrijetekststructuur:
Annotatiemogelijkheden per omgevingsdocument
In de toepassingsprofielen is gespecificeerd van welke annotatie mogelijkheden je gebruik kunt maken. In de tabel 'Overzicht te gebruiken STOP- en TPOD-objecten per omgevingsdocument' is uitgewerkt welke annotaties bruikbaar zijn in bepaalde omgevingsdocumenten en welke annotaties worden uitgesloten.